Αιγόσθενα (Πόρτο Γερμενό) - Ο μάντης Μελάμπους και ο Ελλέβορος

Το Πόρτο Γερμενό, που διατηρεί και το αρχαίο του όνομα Αιγόσθενα, είναι ένα χωριό που θυμάμαι από μικρός. Θρυλικές εξορμήσεις αρχαίων ψαροτουφεκάδων της δεκαετίας του 1960 και μυθικές ψαριές με θηριώδεις ροφούς, στοίχειωναν για χρόνια την παιδική μου ψυχή. 

Ξαναβρέθηκα στην γλυκιά αυτή ακρογιαλιά, ψάχνοντας τα ίχνη ενός κορυφαίου θεραπευτή της αρχαιότητας. Φυσικά δεν τον βρήκα…αλλά αυτή είναι η ιστορία μας…

Είχα αφήσει πίσω μου την Οινόη και τα Βίλια. Κατηφόριζα οδηγώντας τη μοτοσικλέτα μου από τις ψηλές πλαγιές του Κιθαιρώνα. Ένα ψυχρό αγιάζι που πάγωνε τα δάχτυλα στο τιμόνι παρά την ολόλαμπρη μαρτιάτικη λιακάδα. 

Γι αυτό καταφχαριστήθηκα την γλυκιά ζέστη του ελαιώνα που με τύλιξε λίγο πριν φτάσω στην ήσυχη αμμουδιά που το μαλακό κύμα στόλιζε με μια αφρισμένη δαντέλα.

Προς Κιθαιρώνα

Ασπαλάθια, αγριελιές πουρνάρια και φλόμοι σκέπαζαν τους χαμηλούς λόφους και στον πιο ωραίο από αυτούς ο ήλιος πύρωνε τα καλοπελεκημένα λιθάρια από τα τείχη του αρχαίου φρουρίου των Αιγοσθένων.

Ο όρμος Αιγοσθένων από τις πλαγιες του Κιθαιρώνα

Α, μα τι ωραίο που είναι αυτό το κάστρο μέσα στην ανοιξιάτικη λιακάδα και σιωπή…. Θα γράψω αλλού γι αυτό. Σήμερα ήρθα να βρω τη μνήμη του φοβερού Μελάμποδα. 

Στα Αρχαία Αιγόσθενα υπήρχε ένας διάσημος ναός όπου αυτός ο δαιμόνιος μάντης και θεραπευτής λατρευόταν σαν θεός.
Γεννήθηκε στην περιοχή της Πύλου και θεωρείται ο πρώτος μάντης των αρχαίων Ελλήνων. 

 Αγαπούσε τα φίδια και καθώς έσωσε δυο μικρά φιδάκια (τους γονείς τους σκότωσαν κάτι δούλοι), αυτά τα φιδάκια μπήκαν καθώς κοιμόταν στα αυτιά του και του έμαθαν την γλώσσα των ζώων και των πουλιών. 

Ο Μελάμποδας είχε εφεύρει διάφορες θεραπείες, ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε ψυχαναλυτικές μεθόδους και συνέδεσε ασθένειες του σώματος με διαταραχές της ψυχής και του πνεύματος. 

Θεράπευε ιδιαίτερα κάθε είδους μανίες και τρέλες, ήξερε όλα τα βοτάνια και τα μαντζούνια και το αγαπημένο του χόρτο ήταν ο… ελλέβορος. Γνωστό και ως γαλατσίδα ή σκάρφη σε μικρές δόσεις λειτουργούσε ως ηρεμιστικό, το αγαπημένο κοκταίηλ του Μελάμποδα δε, ήταν ελλέβορος με γάλα κατσίκας. 

Μάλιστα από αυτές τις κατσίκες που δυνάμωναν όταν έτρωγαν ελλέβορο πήρε το όνομα της η πόλη: Αιγόσθενα (εκ του Αίγες και Σθένος).

Μπρος στην αρχαία πόλη

Όπως ήταν φυσικό τίποτε δεν βρήκα στα Αιγόσθενα που να θυμίζει τον Μελάμποδα , εκτός από το αρχαίο τους όνομα. Αγριελιές και μικρές μαργαρίτες πολιορκούσαν τις επάλξεις με τις μεγάλες καλοπελεκημένες πέτρες, στην κάτω πόλη. 

Η Ακρόπολη λίγο ψηλότερα υψώνει φοβερά σταχτιά τείχη με ψηλούς τετράπλευρους πύργους. Από τους πύργους αυτούς φαίνεται ο Κορινθιακός να λάμπει μέσα στη χειμωνιάτικη λιακάδα. 

Αν και δύσκολα θυμάσαι εδώ το Μελάμποδα πιο εύκολο σου είναι να φανταστείς το μεταβυζαντινό μοναστήρι που λειτούργησε μέσα στην αρχαία Ακρόπολη: κελιά και αρχαία δωμάτια υπάρχουν ακόμη, αν και ερειπωμένα…

Τείχη Αιγοσθένων

Από τις σκέψεις με έβγαλαν οι φωνές από τους εργάτες που δούλευαν στον βορινό πύργο, στις εργασίες αναστήλωση και στερέωσης. Μεγάλοι γερανοί γύρω από τον πύργο, σαν σιδερένιες απόκοσμες αράχνες βοηθούσαν τους ανθρώπους στο έργο τους. 

Ένας από αυτούς με ρώτησε, καθώς περνούσε δίπλα μου, τι ψάχνω…

– Ε, ιστορίες για ένα Μελάμποδα… απάντησα για πλάκα.
– Δεν μένει εδώ κανένας ρε φίλε… ερείπια είναι,…απάντησε.
– Το ξέρω… αλλά υπήρχε το ιερό του εδώ…

Δεν φάνηκε να νοιάζεται….

– Και γιατί τον λέγαν έτσι; ….το όνομα του φάνηκε πιο ενδιαφέρον.
– Γιατί είχε μαυρισμένα πόδια από…. δεν πρόλαβα να τελειώσω την φράση μου και τον άκουσαν να γελάει βροντερά.
– Ε…είμαστε όλοι τέτοιοι εδώ …δε βλέπεις; απάντησε και γελώντας μου έδειξε τις μαύρες γαλότσες του.

Δίκιο είχε… Γεμάτο Μελάμποδες ήταν το αρχαίο φρούριο… 

Όλοι σχεδόν οι εργάτες που μυρμήγκιαζαν στους αρχαίους ογκόλιθους φορούσαν μαύρες γαλότσες…
Μα πως δεν τους είδα τόση ώρα; Να τους ζητούσα δηλαδή τίποτα ελλέβορο…

Μπα… το πολύ να μου έδιναν κάνα τσιγάρο….

Πόρτο Γερμενό

Που βρίσκομαι;
Στα Αιγόσθενα, ή Πόρτο Γερμενό, στα σύνορα Αττικής και Βοιωτίας, πάνω στην ακτή του Κορινθιακού κόλπου. 

Ο καλύτερος τρόπος για να πάτε είναι οδικώς ακολουθώντας τον κεντρικό δρόμο Ελευσίνας – Θήβας. 

Στο οροπέδιο της Οινόης, στη διασταύρωση για Βίλια στρίβετε αριστερά, και μετά τα Βίλια ακολουθείτε τον μοναδικό ασφαλτόδρομο που κατηφορίζει στο χωριό.

 

the greek traveller